سال اول دبیرستان
سال اول دبیرستان
همه چیز در مورد سال اول دبیرستان

 عربی ۱

شامل : کلمه ها و ترکیب ها قواعد و …


الدرس الثالث : درس سوم
التلميذُ المثالي: دانش آموز نمونه

كلمه ها و تركيب هاي تازه :
اَسِف : متأسفم
الرخيص :‌ارزان
الْأخْدية : كفش
السّجادة : قاليچه
اِسْتَقْبََلَ :‌استقبال كرد
علّقَ : آويخت
اِسْتَيْقَظَ : بيدار شد
غداً :‌فردا
أصْبَحَ : شد، گرديد
المثالي : نمونه، الگو
اَقْبَلَ : روي آورد
الْمحرْقة : سوزان
اتْعقد : برگزار شد
الأسْوةَ :‌نمونه
الأنيقة : شيك
تَوَضّأ : وضو گرفت
الْبائع : فروشنده
الْمُسترحيّة :‌نمايش نامه
بائع الصّحف : روزنامه فروش
مَنِحَ –َ : بخشيد
الباهظ : گران
النّذير : هشدار دهنده
الْبشير : بشارت دهنده
الوسام : نشان
تكامَلَ : تنبلي كرد
هيّأَ : ساخت ، آماده كرد
الثّمن : قيمت
ثَمْنُه باهظ : قيمتش گران است
حبّب : خوشايند ساخت

 

قواعد درس سوم
معرفي باب تفعُّل : تفاعُل ، افتعال ، انفعال ، استفعال

 

 

اولين صيغه ماضي اولين صيغه مضارع مصدر حروف زائد
تَفَّعَلَ يَتَفَعَّلُ تَفَعُّلْ ت – ع
تعلم يتعلم تعلم ت – ل
تَفاعَلَ يَتَفاعَلُ تَفاعُل ت – ا
تواضع يتواضع تواضع ت – ا
افْتَعَلَ يَفْتَعِلُ افتعال ا – ت
احترم يحترم احترام ا – ت
انْفَعَلَ يَنْفَعِلُ انفعال ا – ن
انجمد ينجمد انجماد ا – ن
استَفْعَلَ يَستَفْعِلُ استفعال ا – س – ت
استخرج يستخرج استخراج ا – س – ت
 

 

براي ساختن فعل امر : ابتدا حرف مضارع (ت) را از سر فعل مضارع مخاطب بر مي داريم سپس در صورت نياز بر سر فعل همزه مي آوريم. آنگاه حركت همزه را مشخص مي كنيم و در پايان از آخر فعل نون يا ضمه را حذف مي كنيم (غير از صيغه جمع مؤنث)

تَتَعلّمُ –> تَعَلّمْ
تتواضَعُ –> تواضَعْ
تَحْتَرِمُ –> احْتَرَمْ
تَسْتَخْرِجُ –> اِسْتَخْرِجْ

 

تمرين اول :
1- عيّن الصحيح علي حسَبَ النّصْ
بر اساس متن صحيح را معين كن :

1. انعقدت الحمْلةُ لتعيين التلميذ النّاجح .
جشن براي تعيين دانش آموزان موفق تعيين شد- صحيح

2.التلميذُ المثالي يَشْتَغِلُ بالدراسة و بَيْع الصّحفُ
دانش آموز نمونه به درس خواندن و روزنامه فروشي مشغول است- صحيح

3. الذي يَدْرُسُ و يَعْمَلُ لا يُمْكِنُ له النّجاحُ
كسي كه درس مي خواند و كار مي كند موفقيت براي او ممكن نيست- غلط

4. الذي يَجْمَعُ العملَ و الدّراسة يَعْرِفُ قيمة الوقْت
كسي كه كار و درس خواندن را جمع مي كند ارزش وقت را مي داند- صحيح

 

2– اِكْمل الفراغ مناسبا للضمير
جاي خالي را با ضمير مناسب پر كن

 

  هم هن هما باب انتما انتن انتم
ماضي(ض ع ف) اِستضعفوا اِستَضعفنَ اِستضعَفا استفعال اِستضعفتما اِستَضعفْتن استضعفتم
مضارع(ع ر ض) يَتعارضون يتعارضنَ يَتعارضانِ تفاعل تتعارضان تَتعارضنَ تتعارضون
امر(ع ل م) _ _ _ تَفعل تَعَّلما تَعلمن تعلموا

 

4 – عين الصحيح : صحيح را معين كن

1 – لا يَسْتَسْلِمُ الأحرارُ للظُّلم
انسانهاي آزده در برابر ظلم ….
تسليم نشدند
تسليم نمي شوند
نبايد تسليم شوند

2 – يا ايّهاالنبيُّ، جاهد الكفّار و المنافقينَ ….
اي پيامبر با كافران و منافقان …..
جهاد كردن
جهاد مي كني
جهاد كن

3– تعلّمُ حُسْنَ الاستماعِ كما نَتعلّمُ حسُِنَ الحديث
خوب گوش كردن را ……. همان طور كه خوب صحبت كردن را
بياموز – آموختي
مي آموزي – آموختي
بياموز – مي آموزي

 

پرتوهاي قرآني :
الف) با توجه به معني فعل هاي زير ترجمه ايات را كامل كنيد . نوع و صيغه و مصدر فعل هاي تعيين شده را بنويسيد.
تكبر (تكبر ورزيد)
اسْتكبَرَ (سركشي كرد)
كبّر (بزرگداشت داشت)

1. سَأَصْرِفُ عن آياتي الذيّن يتكبّرون َ في الارض بغيْر الحقّ
به زودي كساني را كه در زمين به ناحق تكبر مي ورزند از آياتم روي گردان خواهم ساخت.
نوع :مضارع – صيغه: جمع مذكر غايب – مصدر: تكبُّر

2 – اسْتكبَرَ هو و جُنودُهُ في الارض بغيْر الحق (قصص 39)
او و سپاهيانش به ناحق در زمين سركشي كردند
نوع : ماضي – صيغه: مفردمذكر غايب – مصدر اسكتبار

3 – يا ايُّها المدبر، قُمْ فَاَنْذرْ و رَبُّكَ فكَبّر (مدثر 1- 3)
اي جامه در سر كشيده ، برخيز و بيم ده و پروردگارت را بزرگ دار.
نوع : امر – صيغه : مفرد مذكر مخاطب مصدر: تكبير

 

ب – دو آينه زير را بخوانيد و به سؤالات پاسخ دهيد :
فاسْتغْفروُا لِذنوُبُهمْ و مَنْ يَغْفِرَُ الذّنوبَ الاّ الله . (آل عمران / 35)
پس براي گناهان خويش آمرزش خواستند و كيست جز خدا كه گناهان را بيامرزد

فسَبّحْ بحَمْدِ ربّكَ و اسْتَغفِرْهُ انّهُ كانَ توّابا ( نصر /3)
پس به ستايش پروردگارت تسبيح گوي و از او آمرزش بخواه كه در بسيار توبه پذير است
سؤال :

1- تفاوت ميان غفرو اسْتغفر از جهت معني چيست؟
غفر يعني ، آمرزيد در حالي كه استغفر يعني آمرزش خواست

2 – تفاوت ميان غفّر و استغفر از جهت معني چگونه است؟
غفر ثلاثي مجرد و استغفر ثلاثي مزيد است

 

تستهاي كنكوري درس سوم :

1- ترجمه كدام گزينه صحيح نيست؟
الف) اسْتقبَلَهُ المديرُ بحفاوةٍ . – مدير به گرمي از استقبال كرد
ب) نحنُ اَجتمعْنا هنا لتكريم تلميذٍ مثاليّ .- ما براي بزرگداشت دانش آموزي نمونه در اين جا جمع شده ايم.
ج) هلْ تعْرفين بائعَ الصّحفِ؟- آيا روزنامه فروشي را مي شناسي؟
د) هيّأ نفْسَهُ للذّهابُ – خودش براي رفتن آماده شد

2 – ترجمه كدام گزينه صحيح نيست؟
الف) النّاجح :‌موفق
ب) علّقَ : معلق ماند
ج) الوسام : مدال
د) عُنُق : گردن

3 – ترجمه كدام گزينه صحيح نيست؟
الف) تكامَلَ : تنبلي كرد
ب) الصُّحُف : روزنامه ها
ج) الرّخيص : گران
د) المسرحيّه : نمايش نامه

4 – كدام گزينه از باب تفاعل است؟
الف) انْتخبْ
ب) يشْتَغِلُ
ج) يَتكاسَلونَ
د) تتأمّلُ

5 – كدام گزينه از باب انفعال است؟
الف) اسْتكْبَرَ
ب) اجْتَمعنا
ج) يَتساقَطُ
د) يَنْبَسِطُ

6 – كدام گزينه از باب افتعال است ؟
الف) يَسْتَمعُ
ب) كفّر
ج) ينْقلِبُ
د) اَرْسَلْنا

7 – كدام گزينه از باب تفعل است ؟
الف) اسْتغْفروا
ب) سبّح
ج) أنْذِر
د) تتقدّمُونَ

8- كدام گزينه از باب استفعال است ؟
الف) يتحدثانِ
ب) يَسْتكبرونَ
ج) يَفْتَخِرُ
د) اكْتَسبْنا

9 – كدام گزينه فعل امر مفردند كه مخاطب از تقدّم است؟
الف) اقدّمْ
ب) تقدّمْ
ج) قدَّمْ
د) تَقدّمي

10 – كدام گزينه فعل امر مثني مؤنث مخاطب از تقابَلَ است؟
الف) تقابلا
ب) تقابَلوا
ج) قابلا
د) اقابلا

11 – كدام گزينه فعل ماضي مفرد مؤنث غايب از احْتَملَ است؟
الف) احْتَمِلْتَ
ب) احْتملا
ج) احْتَمِلَتْ
د) احْتَملْنَ

12- كدام گزينه فعل مضارع منفي مفرد مذكر غائب از انْقلب است؟
الف) لا يَنقَلِبُ
ب) لا نَنْقَلِبُ
ج) ما يَنْقَلِبُ
د) لا يَنقَلِبانِ

13 – كدام گزينه فعل امر جمع مذكر مخاطب از استَقْبَلَ است؟
الف) اسْتَقْبلوُا
ب) اسْتَقْلِبوا
ج) اِسْتَقْبِلْنَ
د) اسْتَقْبِلي

14 – كدام گزينه ثلاثي مزيد است؟
الف ) رَجَعوا
ب) يَشْعرون
ج) اعتَمدَ
د) طرَفْتُمْ

15 – كدام باب سه حرف زايد دارد؟
الف) استفعال
ب) تفعل
ج) انفعال
د) تعامل

 

 

الدرس الرابع : درس چهارم
العِبرَةُ : درس عبرت

كلمه ها و تركيب هاي تازه :
الْاجيال : جمع جيل ، نسل
اتْبَعَدَ : دور شد
ابتلَعَ : بلعيد
خلّصَ : رهايي بخشيد
الاليم : دردناك
الذّهب : طلا
الاليم : دردناك
النجدة : كمك
أنْفَقَ : انفاق كرد
الْمَملوءَة : پر، سرشار
لا يُنفقونها : آن را انفاق نمي كنند
المتفضّلُ :‌كرم ، بخشنده
تضرّعَ : التماس كرد
الْمُستَسْلِمُ : مطيع ، فرمان بردار
الحافظ: نگهدارنده
المَغتصبة : غصب شده
دلّ –ُ : راهنمايي كرد
زَهَق َ : نابود شد
فرَجَ في زينتة : با جلال و شكوه بيرون آمد
السائر :‌سيركننده ، حركت كننده
الصّانع :‌سازنده
عاقب : مجازات كرد
ليْتَ : كاش
المعاصي : جمع معصيه ، گناه
معتذراً : عذرخواهانه
يكْتُرونَ الذّهب و الفّضة : طلا و نقره جمع مي كنند

 

قواعد درس چهارم :
اسم ها به دو گروه تقسيم مي شوند:

1. مشتق
2. جامد
1 – مشتق اسمي است كه از كلمه ديگري گرفته شود مانند : كاتب ، مكتوب، مكتب و مكتبة كه از كَتَبَ گرفته شده اند.
2 – جامد اسمي است كه از كلمه ديگري گرفته نمي شود . مانند :‌قلم ، دفتر ، طلا ، سقف

 

انواع اسامي مشتق :

1. اسم فاعل
2. اسم مفعول
3. اسم زمان
4. اسم مكان
5 – صفت مشبهه
6 – اسم مبالغه
7- اسم تفضيل

1 – اسم فاعل برانجام دهنده يا دارنده حالتي بودن دلالت مي كند و معادل آن در فارسي معمولاً صفت فاعلي يا اسم فاعل است.
اسم فاعل از ثلاثي مجرد بر وزن فاعل ساخته مي شود
مانند نَصَرَ –> ناصر
كَتَبَ –> كاتِب
اسم فاعل از فعل هاي مزيد به شكل زير ساخته مي شود.
مُب+ مضارع بدون ي + كسره ما قبل آخر مانند :
يُرشِدُ –> مُرشدِ
يَتَحوّلُ –> متحوّل
يَنْسجِمُ –> مُنسَجِمْ
يَسْتَخْدِمُ –> مُستَخْدِمْ
1 – اسم فاعل برانجام دهنده يا دارنده حالتي بودن دلالت مي كند و معادل آن در فارسي معمولاً صفت فاعلي يا اسم فاعل است.
اسم فاعل از ثلاثي مجرد بر وزن فاعل ساخته مي شود
مانند نَصَرَ –> ناصر
كَتَبَ –> كاتِب
اسم فاعل از فعل هاي مزيد به شكل زير ساخته مي شود.
مُب+ مضارع بدون ي + كسره ما قبل آخر مانند :
يُرشِدُ –> مُرشدِ
يَتَحوّلُ –> متحوّل
يَنْسجِمُ –> مُنسَجِمْ
يَسْتَخْدِمُ –> مُستَخْدِمْ

 

تمرينات درس چهارم :
1 – عين الجواب الصحيح : جواب صحيح را تعيين كنيد

1. أَمر قارون َ بدفْعٍ دينارٍ لاولئكَ الرّجال لب….. قارون فرمان داد به آن مردان دينار بدهند براي …………
الف) تحقيرهم
ج) تخويفهم
ب) مُساعدتهم
د) بشيرهم

2 . قارون ….. عند نزولُ النداب .
قارون …….موقع نزول عذاب
الف – ساعد الفقراء
ب- قصدالرّجوع عن كُفره
ج – ما قصد مساعدة الفقراء
د – اَنْفقَ اَموالَهُ

 

2 – اين دو نفر ( شكل 43 كتاب درسي) در كارگاه خود از تابلوي افعالف تعدادي اسم فاعل و اسم مفعول ساخته اند . آيا مي توانيد پيش بيني كنيد كه تابلوهاي بعدي چگونه خواهد بود و به تابلوهاي ساخته شده ، قبلاً چگونه بوده اند؟ فراموش نكنيد كه معني آن را بنويسيد.
 

 

  اسم فاعل اسم مفعول
  محسن محمد
شاهد مشاهِد بيننده مشاهَد ديده شده
استخرج مستخرِج استخراج كننده مستخرَج استخراج شده
اعتمد معتمِد اعتماد كننده معتمَد مورد اعتماد
بشَّر مبشِر بشارت دهنده مبشَر بشارت داده شده
ينتظر منتظِر منتظر منتَظَر مورد انتظار
 

 

3- ترجم العبارت ثمّ عيّن اسم الفاعل و اسم المفعول : عبارت هاي زير را ترجمه كن و اسم فاعل و اسم مفعول آن را بنويس.
ترجمه متن به عهده دانش آموز : متن تمرين در ص 43 كتاب

اسم فاعل:مجرد:حافظ، طالب، شاكر
اسم فاعل:مزيد:متعذر، متفضّل، منْصِف، مُستسْلِم
اسم مفعول:مجرد:مملوءَة ، محرومين، مظلومون
اسم مفعول:مزيد:مَغْصَبة ، مُسْتَضعفون

 

كارگاه ترجمه درس چهارم : 1- غلط هاي موجود در ترجمه هاي فارسي را تصحيح كنيد

1 – (قَدْ أفْلَحَ المؤمنونَ ……..الذّين هُمْ عن اللّغو مُعرضونَ)
مؤمنان محققاً رستگار شدند
كساني كه از بيهوده دور شده اند (روي گردانند)

2 – مشاورة المشْفق الجاهل خطرًٌ
مشورت كننده ي دلسوز نادان شده خطرناك است.
مشورت كردن با دلسوزان نادان خطرناك است

3 – المُسْتضعفون هم وارثون الارضَ
ضعيف كنندگان همان وارثان زمين هستند
كساني كه ضعيف نگاه داشته شده اند، همان وارثان زمين هستند

 

پرتوهاي قرآني :
1 – هر يك از كلمات زير را با توجه به معني آيات، در جاي خالي مناسب قرار دهيد: الْمُرسلين ، المكذّبين ، مُبشّرين ، مُنذرين

1. فَبَعَثَ اللهُ النّبين مُبشّرين و مُنذرين (بقره 213)
خداوند پيامبران را بشارت دهنده و بيم دهنده مبعوث كرد

2. فسيرو في الارض فانظروا كيف كان عاقبة المُكذّبين
بنابراين در زمين حركت كنيد و بنگريد عاقبت تكذيب كنندگان چگونه بوده است؟

 

ب – دوآيه زير را بخوانيد و به سؤالات پاسخ دهيد
يا ايّها النّبيُّ انّا ارسَلْناكَ شاهداً و مبشراً و نذيراً .(احزاب 45)
اي پيامبر ما تو را شاهد و بشارت دهنده و بيم دهنده فرستاديم

و ما نُرلسلُ المرسلينَ الاّ مُبشّرين و مُنذرين (كهف / 56)
و پيامبران را جز بشارت دهنده و بيم دهده نمي فرستيم
سؤال :

1- تفاوت ميان « شاهداً‌، مبشراً » از لحاظ اشتقاق چيست؟
شاهداً اسم فاعل است و از ثلاثي مجرد ساخته شده است لذا مبشّراً اسم فاعل است و از ثلاثي مزيد ساخته شده است.

2 – شباهت « مرسلينَ و مُنذرين » از چه جهتي است ؟
هر دو از ثلاثي مزيد ساخته شده است.

 

تست كنكوري درس 4 :

1 – ترجمه كدام گزينه صحيح نيست؟
الف) اللهم خلقنا من شرّ هذا الطاغوت : خدايا مرا از شر اين سركش نجات بده
ب) هذه عاقبة المكذّبين . اين سرانجام تكذيب كنندگان است
ج) اللهُ غافِرُ كلّ ذنبٍ . خدا آمرزنده هر گناهي است
د) تفرّعْتُ الي ربّي معتذراً . با التماس به پروردگارم عرض كردم

2 – ترجمه كدام گزينه صحيح نيست؟
الف) ايْتلع : بلعيد
ب) الاجيال : نسل ها
ج) الحافظ : نگهدارنده
د) الصانع : مصنوعي

3 – ترجمه كدام گزينه صحيح نيست؟
الف) الاليم : دردناك
ب) كنَزَ : گمان كرد
ج) الدليل : راهنما
د) صاحب الجلالة : اعلي حضرت

4 – كدام گزينه مشتق است ؟
الف) دفتر
ب) قلم
ج) كاتب
د) لوْح

5 – اسم فاعل از ثلاثي مجرد چگونه ساخته مي شود؟
الف) بر وزن فاعل
ب) با آوردن (مُُ) بر سر مضارع ج) بر وزن مفعول
د) با مكسور كردن حرف ما قبل آخر مضارع

6 – اسم مفعول از ثلاثي مجرد چگونه ساخته مي شود؟
الف) بر وزن مفعول
ب) با برداشتن (ي) از ابتداي فعل مضارع
ج) بر وزن فاعل
د) با آوردن مُب بر سر مضارع

7 – كدام گزينه از روش هاي ساخت اسم فاعل از ثلاثي مزيد نيست؟
الف) از فعل مضارع ساخته مي شود
ب) به جاي حرف مضارع ميم مفهوم (مُ) مي آيد
ج) حرف ما قبل آخر مكسور مي شود
د) از فعل ماضي ساخته مي شود

8- كدام گزينه از روش هاي ساخت اسم مفعول از ثلاثي مزيد نيست؟
الف)‌از فعل مضارع ساخته مي شود
ج) حرف ما قبل آخر مفتوح مي شود
د) به جاي حرف مضارع به مفهوم (مُ) مي آيد
9- كدام گزينه اسم فاعل نيست؟
الف)‌عالَمينَ
ب) طالبينَ
ج) حافظون
د) ناظِران

10 – كدام گزينه اسم مفعول نيست؟
الف) مملوء
ب) مملوءة
ج) ظالم
د) مظلوم

11 – كدام گزينه اسم فاعل نيست؟
الف) مُتفضَّل
ب) مُغْتصبه
ج) مُضفين
د) مُشاهِدون

12- كدام گزينه اسم مفعول نيست؟
الف) مستضعفون
ب) مُنسجم
ج) مخاطبين
د) محكمات

13 – كدام گزينه جمله (فانظروا كيف كان عاقبة …..) را كامل كنيد؟
الف)شاهداً
ب) نذيراً
ج) المكذّبين
َ د) سيروا

14 – كدام گزينه در مورد (شاهد – مُشاهد) صحيح نيست؟
ذ الف) هر دو اسم فاعل هستند
ب) هر دو از يك ماده (ريشه) هستند
ج) شاهد از ثلاثي مجرد ساخته شده است و مشاهد از ثلاثي مزيد
د) شاهد اسم فاعل است و مشاهد اسم مفعول

15 – كدام گزينه جامد است؟
الف) قاتِل
ب) مَشْمول
ج) مُشْرك
د) عالَم


آپلود , آپلود عكس , آپلود سنتر , آپلود فايل , آپلود دائمي

نظرات شما عزیزان:

نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:





ارسال در تاريخ جمعه 1 دی 1391برچسب:, توسط متین هوشنگی